پرده های مقاوم در برابر آتش و دود یک سیستم ساده ، کار آمد و مقرون به صرفه است که هنگام بروز آتش سوزی مانع گسترش و حرکت آتش، دود و گازهاي حاصل از آن در داخل ساختمان می شود.

این پرده ها می توانند به صورت ثابت و یا اتوماتیک نصب گردند و قابلیت این را دارند که به صورت توکار داخل سقف و دیوارها تعبیه شوند و هر زمان که آتش سوزی رخ دهد این پرده ها پس از گرفتن سیگنال از سیستم اعلام حریق و یا BMS بطور اتوماتیک حتی در صورت قطع برق به روش گرانشی و ثقلی پائین می آیند.

این پرده ها از نظر کارایی و آیین نامه به دو دسته تقسیم می شوند :

پرده های اتوماتیک مقاوم در برابر دود(Smoke Curtain):

- پرده های اتوماتیک مقاوم در برابر دود راه حلی مناسب برای جداسازی بخش های مختلف ساختمان می باشند. پرده های مقاوم در برابر دود حتی در پیچیده ترین سیستم های کنترل دود کارایی خود را حفظ می کنند و قابلیت نصب در انواع ساختمان های مختلف را دارا هستند. این پرده ها فضایی رو در زیر سقف ایجاد میکنند و دود حاصل از آتش سوزی می تواند برای مدت زمان مشخصی (از قبل طراحی شده) در آن فضا محصور بماند تا تیمهای اطفاء آتش نشانی خود را به محل برسانند.
پرده های اتوماتیک مقاوم در برابر آتش و دود (Fire Curtain):

- این پرده ها که معمولا به اختصار پرده های مقاوم در برابر آتش نیز نامیده می شود از طراحی هوشمندانه ای برخوردار است که آنها را تبدیل به گزینه ای مناسب برای زون بندی آتش در شرایط مختلف می نماید. مهمترین تفاوتی که این پرده ها با پرده های مقاوم در برابر دود دارند این است که این پرده ها تا روی زمین می آیند و عملکرد آن تضمین میکند که دود و آتش گسترش پیدا نکند.

سیستم های کنترل پرده های اتوماتیک مقاوم در برابر آتش و دود به گونه ای طراحی شده اند که در عین سادگی ، کارآمد بوده و حداقل نیاز به تعمیر و نگهداری را داشته باشند.

پرده های مقاوم در آتش و دود دارای مزایای زیر می باشد :

قابلیت اجرا بصورت توکار و روکار
ایجاد مناطق امن برای آتش (زون بندی آتش)
اجرا حتی پس از اتمام پروژه
نصب در فضای بسته و باز (Indoor / Outdoor)
حفظ فضای معماری
سهولت نصب

پرده های مقاوم در برابر آتش و دودبند برند Kent دارای گواهینامه های بین المللی UL و BSEN و همچنین گواهی تأییدیه مرکز تحقیقات، راه و شهرسازی می باشد و تحت لیسانس کشور انگلستان تولید می‌شود و شرکت پوشش گستر قشم نمایندگی این برند در ایران را دارد.

امروزه پرده های مقاوم در برابر آتش و دود نقش بسزایی در سیستم کنترل دود و آتش ساختمان ها، مراکز پرتردد و همچنین مراکز صنعتی دارند. سیستم پرده های مقاوم در برابر آتش و دود با اتصال به سیستم اعلان حریق امنیت به هنگام حریق را تأمین می کند و شامل موتورهای برقی و کنترل پنل های هوشمند جهت اتصال به سیستم هوشمند حریق می باشد.

در ادامه سناریو های مختلفی رو که با استفاده از پرده های مقاوم در برابر آتش و دود می توان طراحی کرد را بررسی می کنیم

سناریوهای استفاده از پرده های مقاوم در برابر آتش

ایجاد مسیر های امن برای خروج اضطراری
- هنگام طراحی راه های فرار و خروج اضطراری ساختمان در نظر گرفتن این موضوع که این راه ها بایستی در مقابل آتش و دود مقاوم باشند از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد .
- به طور سنتی راه های فرار اضطراری از داخل یک راهروی آجری یا بتونی می گذرد ولی گاهی اوقات طراحی ساختمان اجازه ساختن دیواره های دائمی محافظ را نمی دهد .
- پرده های مقاوم در برابر آتش و دود داخل جعبه فلزی و در فضای سقف (کاذب) قرار گرفته و فضای بازی را در اختیار قرار می دهد که طول مسیر فرار اضطراری با استفاده از این فن آوری به طور بالقوه نا محدود می باشد و هنگامی که سیستم اعلام حریق یا BMS سیگنال وجود آتش در هر منطقه ای اعلام کند این پرده های به روش ثقلی و گرانشی پایین می آیند و همانند یک دیوار دارای کد حریق عمل می کند.
- این پرده ها می توانند از عبور گرما (Insulation) نیز جلوگیری کرده و با پایین آوردن دما و ممانعت از عبور دود شرایطی مطابق با استانداردهای جاری مقررات مربوط به کنترل دود و آتش را ایجاد کنند.

2. درب های آسانسور

- شفت آسانسور محل مناسبی برای گسترش سریع شعله های آتش و دود به طور عمودی در ساختمان است . با وجود اینکه اغلب درب های آسانسورها تا مدتی در مقابل آتش مقاومت دارند اما این امر در مورد مقاومت در برابر دود صادق نیست . پرده های مقاوم در برابر دود و آتش با نصب شدن در اطراف درب آسانسور فقط در هنگام آتش سوزی پایین آمده و بطور وسیعی از گسترش دود جلوگیری کرده و میزان نشت گازهای سمی را بطور چشمگیری کاهش داده و آن را به استانداردهای بین المللی می رساند.

3. فضای اطراف (لابی) آسانسور

- با اینکه پرده های مقاوم در برابر آتش و دود می توانند دیواره ای مقاوم در جلوی درب آسانسور ایجاد کنند ، با این حال ممکن است این روش به تنهایی برای استراتژی آتش ساختمان کافی نباشد، از این رو شاید لازم باشد فضایی مکعب مستطیلی شکل محفاظت شده ای در برابر درب آسانسور تعبیه کرد. این کار در گذشته مستلزم ساخت پارتیشن محافظ دائمی در این فضا بود در حالیکه اکنون با استفاده از پرده های مقاوم در برابر آتش مخفی شونده می توان چنین فضایی را بوجود آورد . با جاسازی چنین پرده هایی هنگامی که به وجود آنها نیازی نیست آنها جمع می شوند و هیچ مشکل و محدودیتی از لحاظ کمبود جا ایجاد نمی کنند و فقط در صورت لزوم چنین فضای محافظت شده مقاوم در برابر آتش و دود را به وجود می آورند.

4. پله برقی و راه پله :

- هر دوی این ساختارها بازشویی دائمی بین طبقات ساختمان ایجاد می کنند که با به کار گیری پرده های مقاوم در برابر آتش و دود می توان از طرق مختلف برای آنها راهکاری اندیشید. یکی از گزینه ها استفاده از پرده های مقاوم در برابر دود دور تا دور طبقه پایین است که با سیستم های کنترل هوشمند که امکان توقف پله برقی را در صورت لزوم برقرار می کند می توان کاملا پله ها و پله برقی ها را از خطرات گسترش دود محافظت کرد.

5. جایگزینی برای درب های ضد حریق

- درب های مقاوم در برابر آتش اجزاء ضروری در ساختمان اما سنگین و گاهی دست و پاگیر هستند که وجود آنها در بسیاری از موارد لازم است ولی از آنجائیکه طبیعتا سنگین و حرکت آنها دشوار و محدود کننده است استفاده از آنها برای کودکان ، سالمندان ، افراد معلول سخت می باشد.
- اگر کالسکه کودکی به همراه داشته باشیم یا روی صندلی چرخدار باشیم عبور از این درب ها تقریبا غیر ممکن می نماید. بنابراین بسیار دیده می شود که این بخش ضروری ساختمان باز می ماند و خللی در حفاظت آن از آتش و دود ایجاد می کند . پرده های مقاوم در برابر آتش و دود را می توان به عنوان جایگزینی مطمئن در نظر گرفت که مقاومتی مشابه در مقابل آتش و دود ایجاد می کند.
- در صورت نیاز می توان عایقی اضافی جهت محافظت در مقابل دود نیز به آنها افزود.

6. حفاظت از پله های فرار بیرون ساختمان

- بسیاری از ساختمان ها همچنان از راه پله های بیرون ساختمان جهت فرار در مواقع اضطراری برخوردارند ولی این راههای فرار در مواردی که آتش سوزی در طبقات پایین است به دلیل سرایت آتش و دود به راه پله بی فایده بنظر می رسد . به کارگیری پرده های مقاوم در برابر آتش و دود متناسب با این عملکرد این امکان را فراهم می کند که پرده ها در بیرون پنجره ها نصب شوند و پله ها را در مقابل دود ، شعله های آتش و دما محافظت نماید .

7. فضای آتریوم :

- تعداد بی شماری از ساختمان های اداری، تجاری و فروشگاه های بزرگ وجود دارند که فضای بازی در میان طبقات دارا هستند. برای جلوگیری از انتشار دود و آتش از طبقه ای به طبقه دیگر و تسریع در خارج کردن دود در بسیاری از این ساختمان ها سیستمی برای هدایت دود به پشت بام تعبیه می گردد که با یک ورودی و استفاده از پرده های مقاوم در برابر آتش و دود در دور آن تکمیل می گردد. با استفاده از سیستم های حرفه ای کنترل، این پرده ها می توانند به طور مرحله ای و یا جداگانه بصورت طبقه به طبقه و یا حتی پرده به پرده توسط اخطار گرهای متعدد به آتش و دود واکنش نشان دهند تا هدایت دود به فضای بیرون به درستی کنترل و انجام شود.

8. زون بندی آتش:

- ایجاد زون های آتش به پرده هایی نیاز دارد که از استحکام زیادی برخوردار بوده ، یعنی پرده های کلاس E(Integrity) و میزان بازتابش پایینی داشته باشند ،یعنی کلاس I/W (Insulation).
- پرده هایی که جهت ایجاد زون آتش نصب شده اند بایستی بتوانند مانعی فیزیکی جلوی حریق بوجود آورده و از انتقال حرارت در از یک سمت پرده به طرف دیگر پرده جلوگیری کنند .

9. زون بندی دود:

- زون بندی دود جهت جلوگیری از گسترش دود به همه جای ساختمان ایجاد می گردد. پرده های مقاوم در برابر دود نه تنها باید نسبت به دود غیر قابل نفوذ باشند بلکه باید در برابر گرما نیز مقاومت کنند . این گرما به سرعت با برخورد دود گرم به پرده ها افزایش می یابد تا جائیکه ممکن است شیشه ها و یا جداکننده های معمولی را از بین ببرد. پرده های مقاوم در برابر آتش با ویژگی مقاومت در برابر دود و آتش انتخابی مطمئن محسوب می شوند .

10. کانالیزه کردن دود:

- معمولا حالت ایده آل برای خارج کردن دود آن است که آن را به مناطق خاص هدایت کرد برای این منظور از پرده های خاص استفاده می گردد . ویژگی خاص این نوع پرده ها سرعت به کارگیری ، حداقل میزان انحراف و مقاومت زیاد در برابر دود با دمای بالا می باشد.
- پرده های ضد دود بایستی با در نظر گرفتن هدف به کارگیری شان در کنار سیستم های بزرگ خروج دود نصب گردند.